กฺ๋อง

กฺ๋อง

กฺ๋อง คือกลุ่มชาติพันธุ์ในประเทศไทย อาศัยอยู่ที่บ้านละว้าวังควาย จ.อุทัยธานี และบ้านละว้ากกเชียง จ.สุพรรณบุรี ซึ่งมีภาษาอยู่ในภาวะวิกฤตใกล้สูญ
จัดทำโดย: 
บัวฉัฐ วัดแย้ม

ภาษาและกลุ่มชาติพันธุ์กฺ๋อง (Gong)

กลุ่มชาติพันธุ์กฺ๋อง เป็นกลุ่มชนที่เคยถูกจัดให้เป็นกลุ่มชนบนพื้นที่สูง หรือที่เรียกว่า “ชาวเขา”  อยู่ในความกำกับดูแลของศูนย์สงเคราะห์ชาวเขาจังหวัดอุทัยธานี แต่ปัจจุบันชาวกฺ๋องที่บ้านละว้ากกเชียงได้กลายเป็นชาวเราโดยสมบูรณ์มิได้ถือบัตรชาวเขาอีกต่อไปแล้ว เพราะมีการตั้งหลักปักฐานอย่างถาวร และทำมาหากินโดยการทำไร่เฉกเช่นประชากรบนพื้นที่ราบโดยทั่วไป

ส่วนประวัติความเป็นมาของกลุ่มชาติพันธุ์นี้ ไม่สามารถสืบทราบได้ว่าชาวกฺ๋อง ได้เข้ามาตั้งถิ่นฐานอยู่ในประเทศไทยเมื่อใด เนื่องจากชาวกฺ๋องปัจจุบันไม่สามารถจดจำประวัติการอพยพย้ายถิ่นฐาน และเรื่องราวของบรรพบุรุษของตนเองได้ บอกได้แต่เพียงว่า ตนเอง พ่อแม่ และปู่ยาตายายได้ถือกำเนิดในผืนแผ่นดินไทยนี้ อย่างไรก็ตามจากการศึกษาด้านภาษาศาสตร์และจากการบอกเล่าของผู้อาวุโสชาวกฺ๋อง พบว่า 1. กฺ๋องที่บ้านหนองปรือ ต.นาสวน อ.ศรีสวัสดิ์ จังหวัดกาญจนบุรีเป็นบรรพบุรุษของชาวกฺ๋องที่บ้านละว้าวังควาย (ชื่อเดิมว่าตะเพิน แต่ชาวกฺ๋องเรียกว่า กะบี) ต.วังยาว และบ้านละว้ากกเชียง ต.ห้วยขมิ้น อ.ด่านช้าง จ.สุพรรณบุรี  สาเหตุที่ชาวกฺ๋องอพยพจากบ้านละว้าวังควายมาอยู่ที่บ้านละว้ากกเชียงเนื่องจาก มีไข้ป่าและมีโจรผู้ร้ายชุกชุม  ทำให้ประชากรกฺ๋องลดลงเป็นจำนวนมาก 2. กฺ๋องที่บ้านละว้า อ.สังขละบุรี อาจจะเป็นบรรพบุรุษของชาวกฺ๋องที่บ้านละว้าคอกควาย อ.ห้วยคต จ.อุทัยธานี

ในอดีตชาวกฺ๋องมีวัฒนธรรมการแต่งกายด้วยผ้าที่ทอขึ้นเองเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว แต่ปัจจุบันการแต่งกายในชุดพื้นเมืองแทบจะไม่เหลือให้เห็นกันแล้ว ส่วนศิลปการทอผ้านั้นหายไปกับอดีต จนกระทั่งมีชาวกฺ๋องกลุ่มหนึ่งฟื้นฟูหัตถกรรมทอผ้าขึ้นชาวกฺ๋องจึงเริ่มหันกลับมาทอผ้ากันอีกครั้งแต่ถึงอย่างนั้นก็ตามวัฒนธรรมการแต่งกายในท้องถิ่นไม่อาจต้านกระแสวัฒนธรรมจากสังคมใหญ่ได้ (มยุรี ถาวรพัฒน์, ๒๕๔๗) ทุกวันนี้เราจึงเห็นชาวกฺ๋องในชุดแต่งกายที่ดูจะไม่ต่างไปจากคนไทยท้องถิ่นทั่วไปในขณะเดียวกันแนวคิดความเชื่อเรื่องการนับถือผีของชาวกฺ๋องที่มาแต่ดั้งเดิม ทุกวันนี้แม้ชาวกฺ๋องจะซึมซับพิธีกรรมความเชื่อบางอย่างของศาสนาพุทธเข้าไปรวมกับความเชื่อของตนเอง ชาวกฺ๋องเข้าวัด ตักบาตร ฟังเทศน์ ฟังธรรมเช่นคนไทย แต่ก็ไม่ได้ละทิ้งความเชื่อหรือการนับถือผีของตนเองไปแต่อย่างใด ยังคงมีการสืบทอดพิธีกรรมศักด์สิทธิ์ตามความเชื่อนั้นอยู่ ถึงทุกวันนี้ในวันข้างขึ้นเดือน 6 เรายังคงเห็นชาวกฺ๋องที่บ้านละว้ากกเชียงพร้อมใจทำพิธีเซ่นไหว้ผีบรรพบุรุษ ผีบ้านผีเรือน เจ้าป่าเจ้าเขา ตามความเชื่อเดิมอยู่เป็นประจำทุกปี

หัวข้อ: 
กลุ่มผู้มีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูล
LangArchive-TH
หมวดหมู่
ขั้นตอน
สรุป
ขั้นตอน ความรู้ และคำสอนที่เกี่ยวกับการทอผ้าของกลุ่มชาติพันธุ์กฺ๋อง
กลุ่มผู้มีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูล
LangArchive-TH
หมวดหมู่
เรื่องเล่า
สรุป
วิถีการดำเนินชีวิตประจำปีของชาวก๋อง บ้านกกเชียง
กลุ่มผู้มีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูล
LangArchive-TH
หมวดหมู่
เรื่องเล่า
สรุป
ชาวกฺ๋องเล่าถึงประเพณีสงกรานต์ของบ้านกกเชียงที่ปฏิบัติกันเป็นประจำทุกปีในช่วงเดือนเมษายน
กลุ่มผู้มีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูล
LangArchive-TH
หมวดหมู่
เรื่องเล่า
สรุป
เรื่องเล่าประสบการณ์ที่เกี่ยวกับความเชื่อเรื่องพญานาคในหมู่ชาวกฺ๋อง บ้านกกเชียง
กลุ่มผู้มีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูล
LangArchive-TH
หมวดหมู่
เรื่องเล่า
สรุป
เรื่องเล่าประสบการณ์ในการดำรงชีวิตของชาวกฺ๋อง บ้านกกเชียง
กลุ่มผู้มีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูล
LangArchive-TH
หมวดหมู่
เรื่องเล่า
สรุป
เรื่องเล่าประสบการณ์ในการดำรงชีวิตของชาวกฺ๋อง บ้านกกเชียง
กลุ่มผู้มีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูล
LangArchive-TH
หมวดหมู่
เรื่องเล่า
สรุป
เรื่องเล่าภาษากฺ๋องจากหนังสือเล่มเล็กเรื่อง ขายขวด
กลุ่มผู้มีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูล
LangArchive-TH
หมวดหมู่
เรื่องเล่า
สรุป
เรื่องเล่าประสบการณ์เกี่ยวกับความเชื่อของชาวกฺ๋อง กกเชียง
กลุ่มผู้มีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูล
LangArchive-TH
หมวดหมู่
เรื่องเล่า
สรุป
ชาวกฺ๋อง บ้านกกเชียง เล่าถึงประสบการณ์ความเป็นอยู่ในวัยเด็กของตน
กลุ่มผู้มีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูล
LangArchive-TH
หมวดหมู่
เรื่องเล่า
สรุป
กระต่ายกับหอยทาก เป็นนิทานพื้นบ้านของชุมชนกฺ๋องที่สอนให้ตระหนักถึงความถ่อมตน